Доктар гістарычных навук, прафесар Р. М. Трухноў нарадзіўся ў в. Шамко Халопеніцкага р-на Мінскай вобл. У 1934 г. скончыў Мінскі педагагічны інстытут, у 1941 г. - аспірантуру БДУ. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны. Узнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны I і II ступені, двума ордэнамі Чырвонай Зоркі і медалямі «За перамогу над Германіяй", "За ўзяцце Варшавы", "За ўзяцце Берліна». У 1948 г. абараніў кандыдацкую дысертацыю на тэму «Германская імперыялістычная палітыка на Балканах у перыяд першай Балканскай вайны 1912-1913 гг.», У 1964 - доктарскую дысертацыю «Рэвалюцыйны ўздым у Германіі (з 1918 года да пачатку Рурскай акупацыі 1923 году) ».
З імем Р. М. Трухнова непарыўна звязана зараджэнне і развіццё савецкай беларускай школы германістыкі. З канца 1940-х да канца 1960-х гг. у Беларусі сфарміравалася навуковая школа германістаў, якую ўзначалілі Р. М. Трухноў і Л. М. Шнэерсон. У канцы 1950-х - 1960-я гг. Р. М. Трухноў, Л. М. Шнэерсон, М. П. Палетыка, Д. С. Клімаўскі апублікавалі буйныя манаграфічныя працы, якія атрымалі вядомасць у СССР і за мяжой.
У 1970-я - сярэдзіне 1980-х гг. беларуская германістыкі развівалася вельмі інтэнсіўна. Значна павялічыўся круг вывучаемых праблем, былі створаны абагульняючыя працы, выпускаліся спецыяльныя зборнікі работ, умацавалася арганізацыйная база. Акрамя ўніверсітэта розныя пытанні германскай гісторыі сталі вывучаць у сектары гісторыі сацыялістычных краін (з 1983 г. сектар гісторыі замежных сувязяў Беларусі) Інстытута гісторыі АН БССР, на кафедрах усеагульнай гісторыі Гомельскага і Гродзенскага ўніверсітэтаў, Мінскага педагагічнага інстытута ім. А. М. Горкага і іншых ВНУ.
Р. М. Трухноў падрабязна вывучыў гісторыю савецка-германскіх адносін 1920-х гг. Тры яго манаграфіі і шматлікія артыкулы пра рапальскую палітыку ўнеслі істотны ўклад у навуковую распрацоўку складанага працэсу супрацоўніцтва паміж Веймарскай Германіяй і СССР. Адначасова вучоны займаўся рознымі аспектамі гісторыі Веймарскай рэспублікі і германскай палітыкі на Балканах у пачатку XX ст.
Р. М. Трухноў упершыню ў беларускай гістарыяграфіі звярнуўся да падзей лістападаўскай рэвалюцыі 1918 г. у Германіі, ажыццявіў сістэмную рэканструкцыю ўнутрыпалітычнага жыцця гэтай краіны ў 1918-1923 гг. Ён стаў заснавальнікам гістарыяграфічнага напрамка, непасрэдна звязанага з англіскім і французскім вектарамі знешняй палітыкі Веймарскай рэспублікі ў 1919-1924 гг. Ім былі даследаваныя практычна ўсе аспекты абмеркавання германскага пытання на Лонданскай рэпарацыйнай канферэнцыі 1924 г., вычарпальна ахарактарызаваны барацьба паміж Англіяй, Францыяй і Германіяй вакол рэпарацыйнага пытання і дзеянні афіцыйнага Лондана і Парыжа ў перыяд Рурскага крызісу, выяўлены наступствы Лонданскага дагавора 1924 года для Францыі і Германіі, уключаючы пытанне аб тым, наколькі гэтая дамова адпавядала нацыянальным інтарэсам Германіі. Вучоны пераканаўча паказаў істотныя адрозненні ў разуменні праблематыкі Лонданскай рэпарацыйнай канферэнцыі 1924 года паміж Англіяй і Францыяй, з аднаго боку, і СССР - з другога, зрабіў аргументаваную выснову пра тое, што з усіх найбуйнейшых гульцоў на міжнароднай палітычнай арэне толькі Савецкі Саюз займаў пазіцыю, якая аб'ектыўна ўлічвала інтарэсы Германіі.
З пачатку 1980-х гг. германістыка ў Беларусі перажыла, як і ў іншых рэспубліках, складаны працэс пераасэнсавання метадалагічных асноў гістарычнай навукі. Р. М. Трухноў востра перажываў крызісныя з'явы ў развіцці гістарычнай навукі. Да пачатку перабудовы ён з'яўляўся прызнаным кіраўніком беларускай школы германістаў і падрыхтаваў больш за 20 дактароў і кандыдатаў навук. Яго творчая спадчына і навуковыя інтарэсы працягнулі вучні, якія пасля распаду СССР склалі кадравую аснову сучаснай беларускай германістыкі.